W segmencie C od wielu lat panuje Volkswagen Golf. Do budowy modelu A3 wykorzystano wiele zespołów mechanicznych z Golfa IV generacji, co skróciło i obniżyło koszty przygotowania jego produkcji. Dwybryłowe nadwozie typu hatch-back było nową konstrukcją opartą na płycie podłogowej Golfa. Samochód otrzymał spokojną obłą i zwartą sylwetkę o dobrych własnościach aerodynamicznych. Nadwozie wykonane w całości z blach ocynkowanych wyróżniało się także dużą sztywnością.

Początkowo stosowano silniki benzynowe o pojemności skokowej 1,6 i 1,8 dm3 (ten drugi także z turbodoładowaniem) oraz ekonomiczny turbodiesel z bezpośrednim wtryskiem paliwa (TDI) o pojemności 1,9 dm3. W następnym roku wprowadzono mocniejszą wersję silnika TDI. Pod koniec 1998 roku gamę modeli A3 rozszerzono o nadwozie Haich-back w układzie pięciodrzwiowym.

Wszystkie te pojazdy miały napęd na koła przednie. Dopiero w 1999 roku wprowadzono na rynek wersję Quattro z napędem na cztery koła. Do ich napędu zastosowano turbodoładowane silniki o pojemności skokowej 1,8 dm3 w dwóch wersjach mocy.

W tym samym roku trafił na rynek usportowiony model S3 z nadwoziem trzydrzwiowym.

W połowie 2000 roku przeprowadzono modernizację rodziny A3. Niewielki retusz objął przednią i tylną część nadwozia. Wprowadzono także dwa nowe silniki. Zmodernizowano najmniejszy silnik benzynowy o pojemności 1,6 dm3 oraz dodano turbodoładowany silnik Diesla wyposażony w pompowtryskiwacze (PD). W styczniu 2002 roku model S3 otrzymał mocniejszy silnik i sześciobiegową skrzynię przekładniową. Produkcję samochodów pierwszej generacji zakończono początkiem 2003 roku.